Azərbaycanda işsizlərə sığorta pulu veriləcək

Azərbaycanda işsizlikdən icbari sığorta sistemi yaradılacaq. AzNews.info xəbər verir ki, Əmək və Əhaliyinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyindən Trend-ə bildiriblər ki, bununla bağlı nazirlikdə qanun layihəsi hazırlanıb.

Qanun layihəsi ölkə ərazisində qanuni əsaslarla əmək fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslər üçün icbari sığorta sahəsində hüquqi, iqtisadi və təşkilatı əsaslar müəyyən edir. Bildirilib ki, işsizlikdən sığorta işsizliyə görə verilən müavinətdən fərqlənir. İşsizlikdən sığorta işsiz qalmış şəxslərə elə onun özü tərəfindən əmək fəaliyyəti dövründə etdiyi ödəmələr hesabına müəyyən müddətə sığorta haqqı almağa imkan verəcək.

Xatırladaq ki, hazırda Azərbaycanda sosial müdafiənin təmin edilməsi üsullarından biri də onlara işsizlik müavinətinin verilməsidir. "Məşğulluq haqqında" Qanuna əsasən, işsiz statusunu ölkənin məşğulluq mərkəzlərində almaq olar. Əgər bu mərkəzlərdən birində qeydiyyata düşən şəxsə 10 gün ərzində iş təklifi edilməzsə, ona işsiz statusu verilir və müvafiq qaydada müavinət təyin edilir. Bu zaman işsizliyə görə müavinət bir sıra meyarlara əsasən təyin edilir və onun sonuncu iş yerindəki orta aylıq əmək haqqının 70 faizinədək ola bilər.

Məsələ ilə bağlı Milli.Az-a açıqlama verən iqtisadçı-ekspert Nicat Hacızadə deyib ki, ölkədə işsizlikdən sığorta sisteminin tətbiq olunması yaxşı xəbərdir. Bu xəbər ölkəmiz üçün yeni olsa da, bu sistem dünya praktikasında, xüsusilə Avropada çoxdan tətbiq edilir: "Avropa ölkələrində işsizlikdən sığortanın bir sıra meyarları var. Bunlar statusundan asılı olaraq, az miqdarda ödənişlərin edilməsi, gündəlik təbii ehtiyacların ödənilməsi, əvvəlki əmək haqqının verilməsi və s. formada ola bilər. Təbii ki, bütün bunlar müvəqqəti xarakterli olur və işsiz şəxsin iş tapana qədər olan dövrü əhatə edir".



Ekspert Azərbaycan üçün məqsədəuyğun olan meyarları da açıqlayıb: "Rəsmi statistikaya əsasən, Azərbaycanda yoxsulluq səviyyəsi 5%-dir. Bu məsələ bir müddət əvvəl ölkəmizdə bir dəfə qabardılmışdı. Belə ki, problemli kreditlərin artmasının bir səbəbi kimi "fevral devalvasiyası" göstərilirdisə, digər səbəb də işsiz əhalinin ödəmə qabiliyyətinin zəif və ya ümumiyyətlə, olmaması idi. Amma hazırda açıqlanan fikirlər təqdirəlayiqdir. Məncə, işsizliyə görə sığorta haqlarının meyarları müəyənləşdirilməli və Avropa ölkələrinin təcrübəsinə uyğun, həmin şəxsin əvvəlki iş yerindəki əmək haqqına əsasən müəyyən faizlərə bölünməklə verilməldirir".



N.Hacızadənin fikrincə, burada daha bir müsbət məqam var. Belə ki, bu addım vergidən yayınma hallarının qarşısının alınmasına da müsbət təsir edəcək: "Bilirsiniz ki, bəzi şirkətlər əmək haqqını düzgün qeyd etmir və vergidən yayınır. Həmin şəxs işsiz qalarsa və işsizlik statusu təsdiqlənərsə, işsizlik soğrtası alarkən onun əmək haqqında qeyd olunacaq məbləğin faizlərinə görə verilməsi xüsusi əhəmiyyət daşıyacaq. Bu zaman əmək haqqının aşağı göstərilməsi ictimai qınağa səbəb olacaq və ölkədə risk amilini nəzərə alan muzdlu işçilər əmək haqqlarının olduğu kimi yazılmasını tələb etməyə başlayacaqlar".